Metryka
Jarosław, ul. Świętego Ducha, 2011
Nazwa według obowiązującej uchwały:
Świętego Ducha
Dzielnica: I
Historia nazwy:
Lokalizacja
Początek: N 50° 0′ 59.25″, E 22° 40′ 44.70″ |
Koniec: N 50° 1′ 3.15″, E 22° 40′ 51.09″
Nazwa
- wybudowany za murami miasta w 2 poł. XVII w. (po 1689), jako kościół szpitalny, w bezpośrednim sąsiedztwie szpitala dla ubogich rozebranego w 2 poł. XVIII w.
Wzniesiony został w miejscu drewnianej kaplicy, zastąpionej przez Spytka III kościółkiem pod tym samym wezwaniem. W 1797 przeszedł w ręce ewangelików, a dopiero po II wojnie światowej został przejęty przez kościół rzymskokatolicki.
Janowi Spytkowi, kasztelanowi sandomierskiemu, dziedzicowi Jarosławia, zawdzięczał swe powstanie, fundację i uposażenie kościół szpitalny pod tytułem Ducha Św., 1495. Kościół ten powstał na miejscu kaplicy św. Krzyża. Zbudowany był z drzewa i miał jedną tylko nawę. Przetrwał on do roku 1690, kiedy to X. Błażej Drzewiecki, prepozyt szpitala, zbudował kościół murowany w stylu barokowym
Makara, Jakób,
Dzieje parafji jarosławskiej, Odbitka z czasopisma Jarosławskie Wiadomości Parafjalne, Jarosław 1936
Po prawej stronie ul. Grunwaldzkiej stoi nieduży kościół ewangelicki, obrócony bokiem do ulicy, absydą ku wschodowi. Jest to jednonawowy barok o bardzo skromnych formach, wzniesiony w XVII w. kosztem ks. Anny Ostrogskiej, jako szpitalny kościół Św. Ducha.
Za Józefa II podległ kasacie, przez pewien czas był zamknięty, aż w roku 1797 kupiła go od rządu polska rodzina ewangelicka z Gdańska, Wadson-Litzke, celem obrócenia na kościół ewangelicki parafialny. Mimo bardzo małej ilości wyznawców w samym mieście, parafia ewangelicka istnieje tutaj do dzisiaj, a obejmuje ona obszar kilku sąsiednich powiatów, gdyż najbliższe parafie ewangelickie znajdują się dopiero w powiecie liskim (Bandrów), mieleckim (Czermin) i gródeckim (Hartfeld).
Do upadku Austrii miała parafia charakter niemiecki, w dowód czego pozostała na zewnątrz kościoła wmurowana przed kilku laty w rocznice wystąpienia Lutra tablica pamiątkowa z napisem "Eine feste Burg ist unser Gott". Wnętrze ogołocone z zabytków, na ścianie wisi obraz Wilhelma II na czele świty generałów niemieckich, umieszczony na pamiątkę pobytu w kościele Wilhelma II w maju 1915.
Orłowicz, Mieczysław,
Jarosław: jego przeszłość i zabytki : (przewodnik ilustrowany), Uniwersytet Żołnierski w Jarosławiu, Lwów, Warszawa 1921
Dawna nazwa
Budynek Państwowego Gimnazjum II im. Augusta Witkowskiego wzniesiono przy ul. Św. Ducha w 1903 r. Przy otwarciu dwupiętrowego gmachu brali udział przedstawiciele gminy: dr Adolf Dietzius - burmistrz, Ignacy Rychlik - poseł, Piotr Kopystyński - inżynier budowlany.
W czasie okupacji niemieckiej wyrażono zgodę na działanie w nim Powiatowej Publicznej Szkoły Zawodowej dla Uczniów Rzemieślniczych i Kupieckich.
W ostatnim roku wojny budynek został zupełnie zniszczony w wyniku pożaru. Po remoncie, w 1951 stał się siedzibą Technikum Drogowego z Wydziałem Wodnym, późniejszego Technikum Drogowo-Geodezyjnego.
Duch Święty
Kościół pw. Świętego Ducha