Plac Więźniów KL Auschwitz |
Jarosław, Plac Więźniów KL Auschwitz, 2017Nazwa według obowiązującej uchwały:
| Nazwa TERYT*Krajowy Rejestr Urzędowy Podziału Terytorialnego Kraju | |||
|---|---|---|---|
| Cecha | Nazwa 1 | Nazwa 2 | Id. ULIC |
| plac | Plac Więźniów KL Auschwitz | 51679 | |
Dzielnica: II
Historia nazwy:
N 50° 0′ 40.33″, E 22° 40′ 39.87″
W dniu 5 maja 1940 r. szła błyskawicą po mieście złowroga wiadomość: Szmid aresztuje w "Budowlance" - aresztują naszą młodzież. Istotnie Szmidt z całą sforą esmanów, względnie żandarmerii niemieckiej wpadł w godzinach rannych do Szkoły Budowlanej przy ul. Poniatowskiego i zaaresztował dużą grupę spośród uczącej się młodzieży. Wielu znich, widząc grożące niebezpieczeństwo, chcąc uniknąć aresztowania, spuściło się po rynnach, kryjąc się w pobliskich ogrodach i sąsiednich domach. Schwytanych uczniów załadowali Niemcy na przygotowane auta ciężarowe i odstawili do więzienia tutejszego Sądu. Ten sam los spotkał w tym samym dniu, a częściowo i w następnym dużą ilość młodzieży, przeważnie uczniów, którzy zostali aresztowani również przez Szmidta, w zględnie pod jego kierownictwem po domach. (...) Dnia 7 maja /a więc dwa dni po aresztowaniu/ podstawiono auta ciężarowe pod bramę gmachu sądowego, obstawionego silną osłoną żandarmerii. Z krzykiem "los" wypędzono biegiem aresztowanych, bijąc przy tym po drodze i kazano szybko wskakiwać do auta. Wyjazd ten nastąpił w tajemnicy - niewielu tylko członków rodzin aresztowanych było jego świadkami. Wywiezieni do więzienia w Tarnowie, trzymani byli tam w ciężkich warunkach. (...) W dniu następnym t.j. 14 czerwca 1940 r. wywiezieni zostali zbiorowym transportem z więzienia tarnowskiego do obozu w Oświęcimiu. Był to tak zwany I transport oświęcimski...
Popkiewicz, Leon, Relacje - materiały - dokumenty dotyczące martyrologii Jarosławian..., Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia 1961, s. 64-75
Oświęcimscy więźniowe oznaczeni numerami od 1 do 30 pełnili funkcje tzw. kapo, a już numer 31 i kolejne otrzymali więźniowie z Jarosławia. Było ich 24 w grupie 748 przywiezionych pierwszym transportem. Drugim i trzecim transportem przybyło do Oświęcimia po 6 jarosławian, czwartym - 13, zaś piątym - 3. Ogółem w czasie II Wojny Światowej było ich 70.
Z.K., Z cuklu "Ulica pod patronatem" Plac im. Więźniów Oświęcimia, Biuletyn Informacyjny Rady i Zarządu Miasta Jarosławia, 1994
Jarosławianie byli pierwszymi więźniami obozu w Auschwitz 