Metryka
Jarosław, ul. Grodzka, 2011
Nazwa według obowiązującej uchwały:
Grodzka
Dzielnica: I
Historia nazwy:
Lokalizacja
Początek: N 50° 1′ 5.01″, E 22° 41′ 0.03″ |
Koniec: N 50° 1′ 1.79″, E 22° 40′ 53.12″
Nazwa
średniowieczna osada obronna oznaczająca domostwa, gospodarstwo lub wczesne miasto, otoczona wałem, murem lub ostrokołem.
Jarosław opisywany już w najstarszych wzmiankach jako gród warowny, był jak na ówczesne czasy starannie ufortyfikowany. Lokacja miasta w 1375 r. na wzgórzu lessowym przylegającym po wschodniej stronie do wysokiej skarpy doliny Sanu, też nie była przypadkowa. Cennym dokumentem obrazującym system fortyfikacji Jarosławia na przełomie XVII i XVIII w. jest plan miasta wykonany w 1704 r. przez szwedzkich inżynierów wojskowych. (...)
Posiadający własne mury obronne, baszty i bramy Klasztor Sióstr Benedyktynek, oraz miasto i leżący w jego obrębie Klasztor Jezuitów sprawiały, że cały ówczesny system obronny Jarosławia składał się jak gdyby z trzech zespołów. (...)
Jarosław, w granicach którego w XVII w. zlokalizowanych było 171 domów, 6 dworków i 9 placów pustych, otoczony był murami, basztami, wałami ziemnymi, dębowymi ostrokołowymi parkanami i głębokimi rowami wypełnionymi wodą. (...)
Z polecenia króla Jana III Sobieskiego w drugiej połowie XVII w. mury miejskie zostały przebudowane i wzmocnione. (...)
Powstałe z czasem wokół warownego miasta przedmieścia składające się w 1636 r. ze 155. domostw także posiadały swój system obronny. Od początku XVI w. bronione były nasypami ziemnymi, rowami i dębowymi parkanami ostrokołowymi, stanowiąc równocześnie zewnętrzną linię fortyfikacyjną dla miasta.
Zięba, Zbigniew, Problemy obronne dawnego Jarosławia, Biuletyn Informacyjny m. Jarosławia, nr 12(158)/2005
Dawna nazwa
Krakowska była główną ulicą dawnego Jarosławia i przechodziła bezpośrednio w trakt krakowski (albo drogę królewską). Tereny położone na zachód od miasta i ciągnące sie po obu stronach gościńca krakowskiego nazywane były Przedmieściem Krakowskim albo Wolą. Aż do ostatniego dziesięciolecia XIX w. właściwe miasto obejmowało tylko obszar dawnego średniowiecznego grodu.
Dawną ul. Krakowską zamykała brama "krakowska" (na zdj. jej pozostałości) - najokazalsza w systemie fortyfikacyjnym miasta, usytuowana od strony zachodniej. Trzykondygnacyjna brama poza wrotami i okienkami strzelniczymi na wyższych kondygnacjach wyposażona była w loch zwany "wieżą", w której niesforni obywatele miasta odbywali kary.
Gród
